عصری که در آن به سر می‌بریم، عصر دیجیتال نام دارد. در این عصر چه ما علاقه‌ای به تغییر داشته باشیم و چه نه، باید پروسه‌ی تغییر را آغاز کنیم…
به طور سنتی، شعب بانکی همواره نقش مهمی در نحوه مدیریت امور مالی مشتریان ایفا کرده‌اند. در شهری مانند تهران، شما هیچگاه نیازی به جست‌و‌جوی شعب بانکی نداشته‌اید چرا که در هر محل حداقل تعدادی شعب بانکی وجود دارد که نیازهای مالی شما را به نحوی برطرف می‌کند.
اما همانطور که انقلاب دیجیتال در سال‌های اخیر صنعت بانکداری را تغییر داده است، روز به روز خدمات بانکی بیشتری را می‌توان به صورت آنلاین انجام داد و در نتیجه بانک‌ها سرویس‌های مختلف اینترنتی و از راه دور را به مشتریان خود ارائه می‌دهند. از جابجایی و انتقال پول در بین حساب‌ها تا درخواست آنلاین وام مسکن در بعضی از کشورها، بسیاری از خدمات بانکی در اپ‌های موبایل یا وبسایت بانک به وسیله‌ی کامپیوتر و تلفن همراه برای شما قابل دسترسی می‌باشد.
در سال‌های اخیر با توجه به بالا رفتن هزینه‌های سربار بانک‌ها از جمله هزینه تأسیس و نگهداری شعب و همچنین حقوق بالای کارمندان، مدیران و مسئولان بانک‌ها همواره به فکر کاهش این نوع هزینه‌ها بوده‌اند. شرکت‌های ارائه دهنده دستگاه‌های بانکی همواره در تلاش بوده‌اند تا با ارائه دادن دستگاه‌هایی مانند خودبانک ویدیوئی یا آنی بانک نیاز بانک‌ها را در رابطه با کاهش هزینه مرتبط با شعب کاهش دهند. در کنار این دستگاه‌ها، سازمان ها با ارائه برنامه‌های موبایلی و خدمات وبسایت، انجام پرداخت‌های آنلاین و یا جابجایی پول را برای مشتریان بسیار آسان می‌نمایند. همچنین بانک‌های پیشرو در بخش بانکداری الکترونیکی همواره در تلاشند تا با ارائه دادن خدماتی جدید و نوآورانه بر مبنای اینترنت، راحتی و آسایش مشتریان خود را فراهم کنند.
تمام این اقدامات، تلاش بر این دارند که نیاز مشتریان را به شعب محلی کمتر از قبل کنند. در راستای همین اقدامات، طرحی به نام ” بانک تمام اینترنتی” در کشورهای مختلف جهان مطرح و اجرا شده است. اما بانک تمام اینترنتی چیست؟
بانک تمام اینترنتی
همانطور که از نام آن پیداست، بانک تمام اینترنتی تنها به صورت آنلاین اداره می‌شود. بانک تمام دیجیتال خدماتی را از طریق موبایل‌ها، تبلت‌ها و اینترنت بر روی پلتفرم دیجیتال خود به مشتریان ارائه می‌دهد. بانک‌های تمام دیجیتال متعددی از جمله Atom Bank در بریتانیا، Fidor Bank در آلمان، ICICI Pockets در هند و بسیاری از بانک‌های دیگر در سراسر دنیا موج جدیدی از بهترین خدمات پیشرفته اینترنتی را راه‌اندازی کرده‌اند.
این بانک‌ها که “بانک مجازی” یا “بانک مستقیم” نیز نامیده می‌شوند، عملکردی بسیار مشابه به بانک‌های قدیمی دارند اما بدون هزینه‌های سربار شامل موقعیت فیزیکی و تعداد بالای کارمندان. زمانی که هیچ شعبه‌ای وجود نداشته باشد، هزینه‌هایی که صرف اجاره محل و تهیه تجهیزات و حقوق کارمندان و… می‌شود از لیست هزینه‌های بانک کم خواهد شد و در نتیجه با ذخیره کردن آن می‌توان خدمات دیگری را مانند پایین آوردن هزینه‌ی کارمزد و دادن وام‌هایی با سود کمتر به مشتریان ارائه داد.
بانک تمام اینترنتی از طریق وبسایت و اپلیکیشن موبایلی اداره می‌شود و با استفاده از تلفن، ایمیل و چت آنلاین به سوالات مشتریان خود پاسخ می‌دهد و به مشکلات آنان رسیدگی می‌کند. مشتریان این نوع بانکداری بدون صرف کردن وقت برای رفت و آمد به شعب، ایستادن در صف‌های طولانی بانکی، پر کردن فرم‌های متعدد و تنها با انجام چند کلیک بسیاری از امور بانکی خود را انجام می‌دهند و همچنین علاوه بر خدمات معمول بانک‌ها، از بسیاری از خدمات مبنی بر اینترنت بهره‌مند می‌شوند.
تاریخچه اینترنت بانک
باور آن که زمانی هیچکدام از خدمات اینترنتی بانک‌ها وجود نداشت برای هرکدام از ما دشوار است. زمانی حتی برای انجام کارهای کوچک بانکی، سفری کوتاه به یکی از شعب بانک‌ها داشتیم. امروزه برای انجام این کارهای کوچک مانند انتقال وجه می‌توان به آسانی از تلفنهای همراه و یا کامپیوتر استفاده کرد.
بسیاری از مردم از ابرازهای بانکداری دیجیتال استفاده می‌کنند، در حالی که ممکن است تاریخچه این تحول عظیم را ندانند. بانکداری راهی طولانی را از زمان مراجعه‌های روزانه به شعب طی کرده است. زمانی که در سال ۱۹۸۰ اصطلاح اینترنت بانک استفاده شد به این معنا بود که با استفاده از یک کامپیوتر و یک خط تلفن بتوان به حساب بانکی دسترسی پیدا کرد اما حال این اصطلاح تغییرات بسیاری داشته و امروزه به معنای انجام عملیات بانکی آنلاین توسط اپ‌ها و وبسایت است.
برای اولین بار در سال ۱۹۸۱ در شهر نیویورک، ۴ بانک بزرگ از جمله Citibank و Chase Manhattan راه نوآورانه انجام کسب‌و‌کار با استفاده از سرویس‌های از راه دور را تست و راه‌اندازی کردند. این بانک‌ها برای اولین بار دسترسی به بانک از خانه را برای مشتریان خود فراهم نمودند. انقلاب بانکداری اینترنتی همچنان ادامه یافت تا در سال ۱۹۹۶ بانک تمام اینترنتی NetBank افتتاح شد اما در سال ۲۰۰۷ بسته شد و نام و دامنه‌ی آن توسط بانک فدرال Bofl خریداری شد. در سال ۱۹۹۹ سازمان Bofl،Bank of Internet قدیمی‌ترین بانک اینترنتی را در آمریکا بنیان‌گذاری کرد. در نتیجه راحتی و مزایای بانکداری اینترنتی مانند نرخ بالاتر از بانک‌های سنتی، دسترسی آسان‌تر به حساب و نقل انتقالات سریع‌تر پول برای مشتریان آشکار شد.
در سال ۲۰۰۱ Bank of America رکورد داشتن بیش از ۳ میلیون مشتری بانکداری آنلاین را شکست. این مقدار تقریبا ۲۰ درصد از مشتریان بانک بود. در این زمان بود که مردم بیش از پیش از مزایای بانک اینترنتی باخبر شدند. در سال ۲۰۰۹، Ally Bank به جمع بانک های تمام اینترنتی پیوست. هدف این بانک ارائه راه حل‌های مشتری محور و ساده در ارتباط با بانکداری اینترنتی بود چرا که گرایش مصرف کنندگان به استفاده از بانکداری دیجیتال روز به روز افزایش می یافت.
از سال ۲۰۱۰ تا به حال بانکداری دیجیتالی در همه کشورها بسیار فراگیر شده است و همه بانک‌ها خدماتی مرتبط با اینترنت را به مشتریان خود ارائه می‌دهند و همواره سعی در بهبود این سرویس‌ها دارند. همچنین مبحث بانک تمام دیجیتال در بسیاری از کشورهای مطرح دنیا مورد توجه قرار گرفته و در کشورهایی مانند چین، فرانسه، آلمان،آمریکا، انگلستان و… راه‌اندازی شده و مشتریانی را جذب کرده است
مشتریان بانک تمام دیجیتال
مخاطب بانک تمام دیجیتال تمام مردم کشور هستند. هر فردی که به اینترنت دسترسی دارد و از اسمارتفون و یا کامپیوتر استفاده می‌کند به راحتی می‌تواند از خدمات یک بانک آنلاین بهره‌مند شود. علاوه بر آن تمام افراد کم‌توان و ناتوان می‌توانند از خدمات ویژه‌ای که بانک آنلاین برای آن‌ها فراهم می‌کنند بهره برند. برای مثال بسیاری از افراد توانایی رفت و آمد به شعبه و ایستادن در صف را ندارند. فراهم آوردن امکاناتی برای این افراد می تواند ارزش افزوده‌ای برای بانک‌های دیجیتالی باشد.
ممکن است تصور کنید که تعداد بالایی از مشتریان هنوز به خدمات مبتنی بر اینترنت عادت نکرده‌اند و تأسیس بانکی که کاملا بر مبنای اینترنت است به معنای کنار گذاشتن بخش اعظمی از مشتریان می‌باشد. این تصور نمی‌تواند غلط باشد اما زمانی که به روند رو به رشد کسب و‌کار های اینترنتی در دنیا نگاهی می‌اندازیم متوجه می‌شویم که هر شرکتی که خود را با این شرایط تطبیق نداده است به مرور زمان از چرخه ی کسب و کار خارج شده است. شرکت نوکیا را در نظر بگیرید. نوکیا با نادیده گرفتن تلفنهای هوشمند با صفحه لمسی، خود را در معرض سقوط قرار داد. او که زمانی خود را پادشاه تلفنهای همراه می‌دانست، با ورود اسمارتفون‌ها روند سقوط را در پیش گرفت به طوری که نسل جدید حتی اسم نوکیا را نیز نشنیده است.
و اما نگران افراد مسن نباشید. بسیاری از آن‌ها با در دست گرفتن یک گوشی هوشمند سعی بر این دارند که خود را با دنیای جدید تطبیق دهند تا بتوانند نسل جدید را بهتر درک کنند و از دنیای آن‌ها عقب نمانند.
چرا باید به بانک های دیجیتالی روی آورد؟
ممکن است باور آن برای افراد سال خورده سخت باشد، اما در برخی از کشورها تعداد رو به رشدی از متولدین سال‌های ۲۰۰۱-۱۹۸۱ هرگز به یک موسسه مالی وارد نشده‌اند. بسیاری از متولدین نسل‌های X و Y ترجیح می‌دهند کار های خود را از جمله امور مالی، با استفاده از تلفن همراه خود و توسط اینترنت انجام دهند.
در حال حاضر بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند امور خود را توسط اینترنت انجام دهند. همانطور که به اطراف خود نگاه می‌کنید، تعداد بسیاری از مردم تجربه‌ی یک خرید اینترنتی آسان و بدون دغدغه را تجربه کرده‌اند. بسیاری از دانشگاه‌های دنیا کلاس‌هایی را به صورت آنلاین برای دانشجویان سراسر دنیا برگزار می‌کنند. ویروس کرونا تاثیر بسیاری بر این وضعیت داشته است. دولت ها تمام تلاش خود را می کنند تا افراد بتوانند از خانه و از طریق اینترنت بسیاری از امور زندگی خود را انجام دهند. برای مثال خرید های اینترنتی بیش از پیش رواج یافته اند. یا بسیاری از دانشجوویان و دانش آموزان در سراسر دنیا اکنون به آموزش آنلاین دسترسی دارند. بانک ها نیز در این شرایط سعی می کنند بسیاری از خدماتی که در گذشته در محل شعبه بانک انجام می شد را حالا به دستگاه های بانکی یا اینترنت بانک انتقال دهند
هیچ شکی وجود ندارد که تعداد مشتریان نسل‌های X و Y و Z در حال افزایش است و به زودی مهم‌تر از هر نسل دیگری خواهند بود. بنابراین نادیده گرفتن آن‌ها توسط بانک‌ها و هر کسب و کار دیگری اشتباه بزرگی تلقی می‌شود. نسل Y در دوره‌ی کامپیوترهای خانگی، تلفنهای همراه و بازی‌های ویدئویی بزرگ شده است و نسل Z متولد دوره‌ی تلفنهای هوشمند، تبلت‌ها و اپلیکیشن هاست. این دسته از مردم بسیار متکی بر اسمارتفون‌ها می‌باشند، از لحاظ تکنیکی بسیار هوشمند هستند و نیازهای خود را به طرق متفاوتی بر طرف می‌نمایند.
نیازهای متولدین این دوره بسیار متفاوت از هر نسل دیگری است و هر کسب و کار هوشمندی این موضوع را در طرح های خود لحاظ می‌کند. وجود اینترنت و تلفن های هوشمند بر زندگی مردم بسیار تاثیر گذاشته است و تطبیق کسب و کار ها با این فضا بسیار اهمیت دارد. در نتیجه در نظر گرفتن این مسئله برای بانک‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
عصری که ما در آن به سر می‌بریم، عصر دیجیتال نام دارد. در این عصر چه ما علاقه‌ای به تغییر داشته باشیم و چه نه، باید پروسه‌ی تغییر را آغاز کنیم. اتفاقات چند مدت اخیر را در نظر بگیرید. با ورود اپلیکیشن‌های موبایلی درخواست آژانس، بسیاری از مردم از روش سنتی دست کشیدند و برای گرفتن آژانس به این سامانه‌ها روی آوردند. دنیا به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌رود و هیچ کس نمی‌تواند جلوی این تغییر را بگیرد و یا در برابر آن بایستد. اما با یک برخورد عاقالانه، اگر خود را با جریان این تغییرات تطبیق دهیم می‌توانیم تضمین کنیم که کسب و کارمان در مقابل این جریان از بین نخواهد رفت.